Wpływ przyczynienia się na wysokość odszkodowania

Dwa lata temu zginął mój mąż. Na przejściu dla pieszych potrącił go rozpędzony samochód. Winna kierowcy nie budziła żadnych wątpliwości. Otrzymałam odszkodowanie jednak TU uznało, że mąż w 10 % przyczynił się do wypadku i o ten procent pomniejszyło zapłatę. W uzasadnieniu stwierdzono,  że wchodząc na pasy, mąż  był pod wpływem alkoholu. Czy TU postąpiło słusznie ?

Istotne znaczenie z punktu widzenia możliwości zmniejszenia odszkodowania o 10 % lub więcej na podstawie art. 362 kc ma orzeczenie z 16 września 1974 r., ICR 342/74, w którym Sąd Najwyższy stwierdził, iż osoba piesza przechodząca przez jezdnię w miejscu oznaczonym powinna mieć zapewnione maksymalne bezpieczeństwo. Wprawdzie przechodzący przez jezdnię obowiązany jest zachować szczególną ostrożność i upewnić się czy nadjeżdżający pojazd znajduje się w bezpiecznej odległości, jednak obowiązek tym większej szczególnej ostrożności ciąży na kierowcy. Ten musi zawsze liczyć się z możliwością pojawienia się na jezdni osoby pieszej.  Obowiązany jest  zmniejszyć szybkość do granic pozwalających w razie potrzeby na natychmiastowe zatrzymanie pojazdu. Kierowca ma obowiązek obserwowania nie tylko jezdni, ale również przylegającego do jezdni w miejscu przejścia chodnika, aby upewnić się czy nikt nie wkracza na jezdnię. Teza ta została powtórzona przez Sąd Najwyższy w wyroku z 9 marca 2005 r., II CK 481/04. Zachowanie się pieszego należy postrzegać przez pryzmat staranności wymaganej od kierowców pojazdów mechanicznych i dopiero po ustaleniu, że kierowca sprawca wypadku dochował należytej staranności, rozważyć kwestię przyczynienia się poszkodowanego  pieszego  do powstania szkody.

Ochronie podlega także pieszy, który w chwili wypadku znajdował się w stanie nietrzeźwości. Okoliczność, że pieszy był w stanie nietrzeźwym w chwili najechania go przez samochód, nie stanowi samo przez się podstawy do przyjęcia, że ten przyczynił się do wypadku i szkody, a tym samym do zmniejszenia mu należnego odszkodowania.  O ustaleniu przyczynienia się decyduje najczęściej biegły sądowy z zakresu ruchu drogowego i na tej podstawie można jednoznacznie i bezspornie uznać czy TU postąpiło słusznie uznając odpowiedzialnym  za zdarzenie  w 10 % również pieszego.

Michał Adamkowski